BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

İkinci Dünya Savaşı'ndaki askeri ittifaklar sonucunda ortaya çıkan Birleşmiş Milletler,  dünya barışının korunması amacıyla kuruldu.

Birleşmiş Milletler tabirinin ilk resmi kullanımı 1942 yılında Birleşmiş Milletler beyannamesinde ve Atlantik Bildirisindedir.  1944 yılında Washington'da ABD, SSCB, İngiltere ve Çin temsilcileri bir araya gelerek Birleşmiş Milletler'in kuruluş çalışmalarını başlattılar. Bu dört devlet "barıştan yana bütün devletlerin eşit egemenliği üzerinde kurulu" bir örgütlenme içinde, dünya barışını ve güvenliğini koruma kararı aldılar.

1945 yılında Almanya ve Japonya'ya savaş açan 50 devlet, San Francisco'da toplanarak 111 maddelik BM Şartı'nı oybirliğiyle kabul ettiler.  Örgütün şu anda üye sayısı 193. En son katılan ülke Güney Sudan.

Örgütün Temel Amaçları

• Uluslararası barış güvenliğini korumak ve sürdürmek
• Uluslararası ilişkilerin her alanında devletler arasında işbirliğini sağlamak
• Devletlerin dış politikalarını uyumlaştıran bir merkez olmak
• Dünyada sürdürülebilir bir refah ve adalet ortamı oluşturmak ve bunun için değişik sektörler arasındaki ortaklıkların geliştirilmesinde kolaylaştırıcı rol oynamak

Temel Organları 

Genel Kurul: Örgüte tüm üye devletlerin en çok beş temsilci ile katılabildikleri ve bir oya sahip oldukları organ. Olağan toplantılarını Eylül-Aralık aylarında yapar. Barış, güvenlik, bütçe ya da yeni üye kabulü gibi konularda kararlarını 2/3 çoğunluğu ile alırken, diğer konularda salt çoğunlukla karar verir.

Güvenlik Konseyi: Örgütün barış ve güvenliğinin korunmasında sorumlu organdır. Konsey uyulması zorunlu kararlar alma yetkisine sahiptir. Konseyin üyesi olan ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere daimi üyelerdir, diğerleri ise coğrafya bakımından bir dağılım da göz önünde bulundurularak iki yıl için Genel Kurul tarafından seçilirler.

Ekonomik ve Sosyal Konsey: Kalkınma, çevre, insan hakları, barınma, suçun önlenmesi, konut, sanayileşme, ticaret, kadın hakları, nüfus aile planlaması gibi çok çeşitli alanlarda faaliyet gösterir.

Vesayet Konseyi: BM vesayeti altına alınmış olan 11 bölgenin kendi yönetimlerini oluşturmalarına yardımcı olmaktadır. (Şu an faal değil)

Uluslararası Adalet Divanı: Üye devletler arasındaki uyuşmazlıkları, örgüt içi hukuksal sorunları, uzmanlık kuruluşlarının danışma faaliyetlerini çözüme kavuşturmakla görevli organ. Merkezi Lahey'dedir. 

Genel Sekreterlik: Örgütün faaliyetlerini düzenleyen ve yöneten organdır. Şu an BM Genel Sekreterliğini Güney Kore yürütmektedir.(Ban Ki - Moon)

Birleşmiş Milletlerin Bağlı Kuruluşları

-Uzmanlık Kuruluşları

• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
• Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
• Uluslararası Tarımsal Gelişme Fonu (IFAD)
• BM Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)
• Dünya Bankası (WB)
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
• Uluslararası Para Fonu (IMF)
• Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO)
• Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)
• Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)
• Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)
• BM Sanayi Kalkınma Teşkilatı (UNIDO)
• Evrensel Posta Birliği (UPU)
• Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO)
• Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü (WUPO)

-BM Program ve Fonları

• BM Çocuk Fonu (UNICEF)
• BM Kalkınma ve Ticaret Örgütü (UNCTAD)
• BM Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP)
• BM Çevre Programı (UNEP)
• BM Nüfus Fonu (UNFPA)
• BM İnsan Yerleştirme Programı (UN-HABITAT)
• BM Kalkınma Programı (UNDP)
• BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR)
• BM Yakındoğu Filistinli Mülteciler Yardım Ajansı (UNRWA)
• Dünya Gıda Programı (WFP)